PANDORA była pierwszą śmiertelną kobietą, która została uformowana z gliny przez bogów.

tytanowi Prometeuszowi powierzono kiedyś zadanie stworzenia rasy ludzkiej. Później stał się niezadowolony ze złego losu narzuconego im przez bogów i tak ukradł ogień z nieba. Zeus był rozgniewany i rozkazał Hefajstosowi (Hefajstos), a inni bogowie stworzyli pierwszą kobietę Pandorę, obdarzając ją pięknem i przebiegłością. Następnie kazał ją wydać głupiemu młodszemu bratu Prometeusza, Epimeteuszowi, jako oblubienicę.,Zeus dał Pandorze słoik do przechowywania (pithos) jako prezent ślubny, który otworzyła, uwalniając Rój złych duchów uwięzionych w środku. Będą one na zawsze po plagą ludzkości. Pozostała tylko Elpis (Nadzieja), jedno błogosławieństwo, które miało ulżyć ludzkości w cierpieniu.

córka Pandory Pyrrha (ogień) była pierwszym dzieckiem urodzonym ze śmiertelnej matki. Ona i jej mąż Deukalion (Deukalion) byli jedynymi ocalałymi z Wielkiego Potopu. Aby ponownie zaludnić ziemię, zostali poinstruowani, aby rzucać kamienie na swoje ramię, które utworzyły nową rasę mężczyzn i kobiet.,

stworzenie Pandory było często przedstawiane w starożytnym greckim malarstwie wazowym. Pojawia się albo jako postać podobna do posągu otoczona przez bogów, albo jako kobieta wznosząca się z ziemi (zwana po grecku anodos). Czasami jest otoczona tańczącymi satyrami w scenie z zaginionego dramatu satyrycznego Sofoklesa.

rodzina Pandory

rodzice

potomstwo

PYRRHA (według Epimeteusza) (Apollodorus 1.46, Hyginus Fabulae 142)
PYRRHA (Strabo 9.5.23)

encyklopedia

PANDO ' RA (Pandôra), czyli, dawcą wszystkiego, lub obdarzonym każdą rzeczą, jest imię pierwszej kobiety na ziemi. Kiedy Prometeusz ukradł ogień z nieba, Zeus w odwecie sprawił, że Hefajstos uczynił z ziemi kobietę, która swoim urokiem i pięknem powinna przynieść nieszczęście rodzajowi ludzkiemu (Hes. Theog. 571, &c.; Stob. Serin. 1). Afrodyta ozdabiała ją pięknem, Hermes dał jej śmiałość i przebiegłość, a bogowie nazwali ją Pandorą, ponieważ każdy z olimpijczyków dał jej jakąś moc, dzięki której miała działać na ruinę człowieka., Hermes zabrał ją do Epimeteusza, który zapomniał Rady swego brata Prometeusza, aby nie przyjmował żadnego daru od Zeusa i od tego momentu wszystkie nieszczęścia spadły na ludzi (Hes. Op. et. 50, &c.). Według niektórych mitów Epimeteusz został przez nią ojcem Pyrry i Deukaliona (Hygin. Fab. 142; Apollod. i. 7. § 2; Procl. ad Hes. Op. P. 30, wyd. Heinsius; Ov. Met. i. 350); inni czynią Pandorę córką Pyrry i Deukaliona (Eustath. ad Hom. s. 23)., Później pisarze mówią o naczyniu Pandory, zawierającym wszystkie błogosławieństwa bogów, które byłyby zachowane dla rasy ludzkiej, gdyby Pandora nie otworzyła naczynia, tak że skrzydlate błogosławieństwa uciekły nieodwracalnie. Narodziny Pandory zostały przedstawione na piedestale posągu Ateny, w Partenonie w Atenach (Paus. i. 24. § 7). W poematach orfickich Pandora występuje jako piekielna straszna boskość i jest związana z Hekate i Erinnyes (Orph. Argon. 974). Pandora występuje również jako nazwa Gaea (Ziemia), jako dawca wszystkich. (Schol. ad Aristoph. Av. 970; Filostr. Vit., Apoll. vi. 39; Hesych. S. V.)

źródło: Słownik biografii i mitologii greckiej i rzymskiej.

cytaty z literatury klasycznej

Hezjod, dzieła & dni 54 FF (Trans. Evelyn-White) (grecka epopeja C8 lub C7 p. n. e.):
” bogowie ukrywają przed ludźmi środki życia . . ., Zeus w gniewie swego serca ukrył go, ponieważ Prometeusz przebiegły oszukał go; dlatego planował smutek i zgorszenie przeciwko ludziom. Ukrył ogień; ale że szlachetny syn Iapetosa ukradł ponownie dla ludzi Zeusowi doradcę w wydrążonej łodydze kopru, tak że Zeus, który rozkoszuje się grzmotem, nie widział go. Ale potem Zeus, który zbiera chmury powiedział do niego w gniewie: „Synu Iapetosa, przewyższając wszystko w przebiegłości, jesteś zadowolony, że przechytrzyłeś mnie i skradziony ogień-Wielka plaga dla Ciebie i dla ludzi, którzy będą., Ale dam ludziom jako cenę za ogień złą rzecz, w której wszyscy będą radować się z serca, gdy obejmą własne zniszczenie.”
tak rzekł ojciec ludzi i bogów i śmiał się głośno. I kazał słynnym Hefajstosowi (Hefajstosowi) pospieszyć i zmieszać ziemię z wodą i włożyć w nią głos i siłę ludzkiego rodzaju, i stworzyć słodki, piękny kształt Dziewicy, podobny do nieśmiertelnych bogiń na twarzy; i Atenie (Atenie) uczyć jej robótek ręcznych i tkania różnorodnych sieci; i złotej Afrodyty, aby przelać łaskę na jej głowę i okrutne tęsknoty i troski, które męczą kończyny., Kazał Hermesowi przewodnikowi, Pogromcy Argos, umieścić w niej bezwstydny umysł i podstępną naturę. Tak rozkazał. I byli posłuszni Panu Zeusowi, synowi Kronosa (Kronosa). Natychmiast słynny kulawy Bóg uformował glinę na podobieństwo skromnej Panny, jak to zamierzył syn Kronosa. Bogini Atena o jasnych oczach przepasała ją i przyodziała, a boskie Charity (Charity, łaski) i queenly Peitho (perswazja) nałożyły na nią złote naszyjniki, a bogowłosy Horai (Horae, Pory roku) ukoronował jej głowę wiosennymi kwiatami. A Pallas Athene przyozdobiła swoją formę wszelkimi sposobami., Również przewodnik, Pogromca Argos, wymyślił w swoich kłamstwach i przebiegłych słowach oraz podstępną naturę z woli głośnego grzmiącego Zeusa, a Herald bogów umieścił w niej mowę. I nazwał tę kobietę Pandora (wszystkie-dary), ponieważ wszyscy, którzy mieszkali na Olympos dał każdemu dar, plaga dla ludzi, którzy jedzą chleb.
ale kiedy skończył zwykłe, beznadziejne sidła, ojciec wysłał chwalebnego Argusa-pogromcę, szybkiego posłańca bogów, aby zabrał go Epimeteuszowi jako dar., Epimeteusz nie zastanawiał się nad tym, co powiedział do niego Prometeusz, prosząc go, aby nigdy nie przyjmował daru Zeusa Olimpijskiego, ale odesłanie go ze strachu może okazać się czymś szkodliwym dla ludzi. Ale on wziął dar, a potem, gdy zło było już jego, zrozumiał. Przed tym bowiem plemiona ludzkie żyły na ziemi odległe i wolne od chorób (kakoi) i ciężkiej pracy (ponoi) i ciężkiej choroby (nosoi), które sprowadzają na ludzi Keres (losy); bo w nędzy ludzie szybko się starzeją., Ale kobieta zdjęła wielką pokrywę słoika (pithos) rękami i rozproszyła to wszystko, a jej myśl spowodowała smutek i zgorszenie mężczyzn. Tylko Elpis (Nadzieja) pozostał tam w niezniszczalnym domu pod obrzeży Wielkiego Jaru i nie wyleciał do drzwi, gdyż zanim to nastąpiło, wieko Jaru zatrzymało ją na mocy woli Aigisa-trzymającego Zeusa, który zbiera chmury. Ale reszta, niezliczone plagi (lugra), wędrują między ludźmi, ponieważ ziemia jest pełna zła, a morze jest pełne., Z siebie choroby (nosoi) przychodzą na ludzi nieustannie w dzień i w nocy, przynosząc zgorszenie śmiertelnikom w milczeniu; mądry Zeus odebrał im mowę. Więc nie ma sposobu, aby uciec od woli Zeusa.”

Hezjod, Theogony 560 ff:
” zawsze pamiętał o sztuczce i nie dawał mocy rozpalającego ognia Melijskiej rasie śmiertelnych ludzi , którzy żyją na ziemi. Ale szlachetny syn Iapetosa przechytrzył go i ukradł daleko widziany blask niegroźnego ognia w wydrążonej łodydze kopru włoskiego., A Zeus, który grzmiał na wysokości, był użądlony duchem, a jego drogie serce było rozgniewane, gdy zobaczył między ludźmi daleko widziany promień ognia. Natychmiast uczynił coś złego dla ludzi jako cenę ognia, ponieważ bardzo sławny kulejący Bóg uformował z ziemi podobieństwo nieśmiałej Panny, jak chciał Syn Kronosa (Kronusa). A bogini Atena o jasnych oczach (Atena) przepasała ją i przyodziała w srebrzyste szaty, a z jej głowy rozpostarła rękami haftowany welon, cud do zobaczenia; a ona, Pallas Athene, położyła wokół swojej głowy piękne girlandy, kwiaty świeżo wyhodowanych ziół., Również włożyła na głowę koronę ze złota, którą bardzo słynny kulejący Bóg sam uczynił i pracował własnymi rękami jako łaska dla Zeusa, jego ojca. Było to bardzo ciekawe dzieło, cudowne do zobaczenia; ponieważ z wielu stworzeń, które ziemia i morze wznoszą się w górę, włożył na nie najwięcej rzeczy wspaniałych, jak żywe istoty z głosami ; i wielkie piękno świeciło z niego.
ale gdy uczynił piękne zło ceną za błogosławieństwo, wyprowadził ją, zachwycając się pięknem, które dała jej bystrooka córka potężnego ojca, do miejsca, gdzie byli inni bogowie i ludzie., I zdumienie uchwyciło bezbożnych bogów i śmiertelnych ludzi, gdy zobaczyli to, co było czystą podstępnością, której ludzie nie mogli znieść.Z niej bowiem wywodzi się rasa kobiet i Rodzaj żeński; z niej jest śmiertelna rasa i plemię kobiet, które żyją wśród śmiertelnych mężczyzn do ich wielkiego ucisku, bez pomocy w nienawistnym ubóstwie, ale tylko w bogactwie., I tak jak w ulach strzechowych pszczoły karmią Drony, których naturą jest robienie figli-za dnia i przez cały dzień, aż do zachodu Słońca pszczoły są zajęte i kładą białe grzebienie, podczas gdy Drony pozostają w domu w zakrytych ulach i czerpią trud innych do swoich własnych brzuchów-nawet tak Zeus, który grzmi na wysokościach, uczynił kobiety złem dla śmiertelnych mężczyzn, z naturą czynienia zła., I dał im drugie zło, aby było ceną za dobro, które mieli: kto unika małżeństwa i smutków, które kobiety powodują, a nie chce się żenić, osiąga śmiertelną starość bez nikogo, kto by się nim opiekował, i chociaż przynajmniej nie ma środków do życia, gdy żyje, jednak, kiedy jest martwy, jego krewni dzielą jego majątek między nich., A jeśli chodzi o człowieka, który wybiera los małżeństwa i przyjmuje dobrą żonę dopasowaną do jego umysłu, zło nieustannie walczy z dobrem; bo kto ma psotne dzieci, żyje zawsze z nieustannym smutkiem w swoim duchu i sercu w nim; a to zło nie może być healed.So nie jest możliwe, aby oszukać lub wykraczać poza wolę Zeusa: bo nawet syn Iapetosa, Uprzejmy Prometeusz, uniknął jego ciężkiego gniewu, ale z konieczności silne zespoły ograniczyły go, chociaż znał wiele wile.,”

Homer, Iliada 24. 527 ff (trans. Lattimore) (grecka epopeja C8 p. n. e.):
„na parapecie drzwi Zeusa stoją dwie urny (pithoi). W przeciwieństwie do darów, które obdarzają: urna zła (kakoi), urna błogosławieństw (dôroi). Jeśli Zeus, który rozkoszuje się piorunami, miesza je i obdarza nimi człowieka, zmienia się i porusza teraz w zło, ponownie w szczęście., Ale kiedy Zeus obdarza z urny smutków, popełnia błąd człowieka, a hte zły głód popycha go nad lśniącą ziemią, a on wędruje nie od bogów, ani śmiertelników.”

Theognis, Fragment 1. 1135 (trans. Gerber Sp. Z O. O. Grecka Elegia) (grecka Elegia C6 p. n. e.):
„Elpis (nadzieja) jest jedynym dobrym Bogiem pozostającym wśród ludzkości; inni odeszli i udali się do Olympos. Pistis (zaufanie), potężny Bóg odszedł, Sophrosyne (powściągliwość) odszedł od ludzi, a Charites (Charites, łaski), mój przyjacielu, opuścili ziemię., Nie można już ufać ludzkim przysięgom sądowym, ani nikt nie czci nieśmiertelnych bogów; rasa pobożnych ludzi zginęła, a ludzie nie uznają już zasad postępowania ani aktów pobożności.”

Ezop, Bajka 526 (od Babriusa 58) (trans.
” Zeus zebrał wszystkie przydatne rzeczy w słoiku i przykrył je pokrywką. Następnie zostawił słoik w ludzkich rękach. Ale człowiek nie miał samokontroli i chciał wiedzieć, co jest w tym słoiku, więc odsunął pokrywę na bok, pozwalając tym rzeczom wrócić do siedziby bogów., Tak więc wszystkie dobre rzeczy odleciały, wzbijając się wysoko nad ziemię ,a Elpis (Nadzieja) był jedyną rzeczą, która pozostała. Po ponownym nałożeniu pokrywy na słoik, w środku trzymano Elpis (nadzieję). Dlatego tylko Elpis (nadzieja) wciąż znajduje się wśród ludzi, obiecując, że obdarzy każdego z nas dobrymi rzeczami, które odeszły.”

Ezop, Bajka 525 (odc.1) (trans. Gibbs) (grecka bajka C6 p. n. e.):
” dobre rzeczy były zbyt słabe, aby bronić się przed złymi rzeczami, więc złe rzeczy przegoniły je do nieba. Dobre rzeczy następnie zapytał Zeusa, jak mogą dotrzeć do ludzkości., Zeus powiedział im, że nie powinni iść razem na raz, tylko po jednym na raz. Dlatego ludzie są nieustannie oblegani przez złe rzeczy, ponieważ są w pobliżu, podczas gdy dobre rzeczy przychodzą rzadziej, ponieważ muszą zstąpić do nas z nieba jeden po drugim.”

Aeschylus, Prometheus Bound 250 FF (Trans. Weir Smyth) (tragedia grecka ok.,):
„Prometeusz: tak, sprawiłem, że śmiertelnicy przestali przewidywać swoją zagładę (moros).
jakie było lekarstwo na tę przypadłość?
Prometeusz: sprawiłem, że ślepe nadzieje (elpides) zamieszkały w ich piersiach.
Refren: wielką korzyścią było to, że dałeś śmiertelnikom.”

Sofokles, Pandora (zaginiona Sztuka) (V W.p. n. e.):
Sofokles napisał sztukę satyryczną pt. Pandora lub Sphyrocopi, która udramatyzowała historię pierwszej kobiety.

Plato, Protagoras 320C – 322A (trans. Lamb) – grecki filozof z IV w. p. n. e.,):
„Prometeusz ukradł sztuki mechaniczne Hefajstosa (Hefajstosa) i Atene (Atenę), a wraz z nimi ogień (nie mogły być nabyte ani użyte bez ognia) i dał je człowiekowi . . . Ale mówi się, że Prometeusz został później oskarżony o kradzież, z powodu pomyłki Epimeteusza .”

Pseudo-Apollodorus, Bibliotheca 1. 46 (trans. Aldrich) (Grecki mitograf C2 n. e.):
„Prometeusz miał syna Deukaliona (Deukaliona), który był królem ziem wokół FTII i był żonaty z Pyrrhą, córką Epimeteusza i Pandory, pierwszą kobietą stworzoną przez bogów.,”

Strabo, Geografia 9. 5. 23 (trans. Jones) (Grecki geograf od I p. n. e.do I p. n. e.):
” Tesalia (Tesalia). Ale mówiąc o nim jako całości, mogę powiedzieć, że we wcześniejszych czasach nazywano go Pyrrhaia( Pyrrhaea), po Pyrrha, żonie Deukaliona (Deukalion). . ., Ale niektórzy pisarze, dzieląc ją na dwie części, mówią, że Deukalion otrzymał część na południe i nazwał ją Pandora po swojej matce, a druga część spadła do Haimon( Haemon), po którym nazwano ją Haimonia (Haemonia), ale pierwsza nazwa została zmieniona na Hellas, po Hellen, syn Deukaliona, a druga na Tesalia, po synu Haimona.”

Pausanias, opis Grecji 1. 24. 7 (trans. Jones) (Greek travelogue C2nd A. D.) :
„na piedestale są narodziny Pandory w płaskorzeźbie., Hezjod i inni śpiewali, że ta Pandora była pierwszą kobietą; zanim Pandora się urodziła, nie było jeszcze żadnej kobiety.”

Pseudo-Hyginus, Fabulae 142 (trans. Grant) (Rzymski mitograf C2 n. e.):
„Prometeusz, syn Japeta, pierwszy stworzył ludzi z gliny. Później Vulcanus, na polecenie Jowisza, wykonał z gliny kobiecą formę. Minerwa dała mu życie, a reszta bogów dała inny dar. Z tego powodu nazwali ją Pandora. Została wydana za mąż za brata Prometeusza, Epimeteusza. Pyrrha była jej córką i podobno urodziła się jako pierwsza śmiertelniczka.,”

ANCIENT GREEK ART

SOURCES

GREEK

ROMAN

• Hyginus, Fabulae – Latin Mythography C2nd A.D.
• Ovid, Metamorphoses – Latin Epic C1st B.C. – C1st A.D.

BIBLIOGRAPHY

A complete bibliography of the translations quoted on this page.