naród wybrany, naród żydowski, wyrażony w idei, że został wybrany przez Boga jako jego szczególny lud. Termin ten oznacza, że naród żydowski został wybrany przez Boga, aby czcić tylko niego i wypełnić misję głoszenia jego prawdy wśród wszystkich narodów świata., Idea ta jest powracającym tematem w liturgii żydowskiej i wyraża się w wielu fragmentach Pisma Świętego, jak na przykład: „wy bowiem jesteście ludem świętym Panu, Bogu waszemu, a pan wybrał was, abyście byli ludem posiadanym przez siebie, ze wszystkich narodów, które są na ziemi” (Pwt. 14:2). Termin naród wybrany jest wolnym tłumaczeniem biblijnych terminów ʿam segullah („ludzie skarbów”) i ʿam nahallah („ludzie Dziedzictwa”).,
idea narodu wybranego miała głęboki i trwały wpływ na Żydów, ponieważ nadawała szczególne znaczenie ich relacji z Bogiem., Oznaczało to przymierze między Bogiem a ludem Izraelskim, przez które Izrael miał być wierny Bogu i posłuszny Jego przykazaniom, a Bóg z kolei miał chronić i błogosławić jego wierny lud. Bycie wybranym nie przynosi Izraelowi więcej przywilejów, ale raczej specjalne zobowiązania do wypełniania woli Bożej: „Słuchajcie głosu mego, a ja będę waszym Bogiem, a wy będziecie moim ludem; i kroczcie drogą, którą wam przykazuję, aby było dobrze z wami” (Jer. 7:23)., Bycie wybranym ludem Bożym niosło ze sobą większe duchowe obowiązki i wiązało się z bardziej wymagającymi standardami i koniecznością rozwijania duchowego wigoru godnego tych, których Bóg wybrał, aby zachowali i przekazali jego objawienie całemu światu.
Stary Testament zawiera dwie różne tradycje dotyczące tego, kiedy Bóg wybrał Izraela na swój naród wybrany; niektóre fragmenty sugerują, że przymierze zostało zawarte, gdy Bóg wyprowadził ich z Egiptu, podczas gdy inne stwierdzają, że Bóg już wybrał Izrael w czasach Abrahama i innych patriarchów.,
krytyczna analiza Starego Testamentu ujawniła długą i złożoną ewolucję tej doktryny w historii starożytnego Izraela. Pogląd ten najwyraźniej zrodził się w podstawowej koncepcji wczesnej, nacjonalistycznej religii Izraela, że Jahwe jest jedynym i jedynym Narodowym Bogiem Izraela, a z kolei Izrael był ludem Bożym i tylko jego., Jednak nowe koncepcje jedności świata i Boga jako uniwersalnego bóstwa, które później powstały w Izraelu w VIII wieku p. n. e., były sprzeczne z tym, ponieważ Bóg jako bóstwo Izraela był oczywiście sprzeczny z nową koncepcją Boga jako Stwórcy wszechświata i Boga całej ludzkości.
w następnych wiekach nastąpiła powolna i stopniowa harmonizacja tych dwóch sprzecznych zasad, począwszy od Proroka Amosa i kontynuując przez okres Babilońskiego wygnania, aż Doktryna narodu wybranego wyłoniła się z syntezy w najpełniejszej formie w wypowiedziach Proroka Deutero-Izajasza. Okres wygnania dał początek wierzeniu (jak stwierdził Jeremiasz), że zadeklarowanym celem Jahwe było ostatecznie przywrócenie Izraela do narodowej niepodległości i że wszystkie inne narody były skazane na zagładę za to, że nie uznały Jahwe za Boga., Po tym wydarzeniu (jak powiedział Ezechiel), Odnowiony Izrael, oczyszczony ze swoich grzechów, zostanie przywrócony do ojczyzny i będzie odtąd istniał jako najwyższy naród na ziemi. Pod koniec Babilońskiego wygnania Deutero-Izajasz doprowadził doktrynę do kulminacji jej ewolucji. Prorok ten stanowczo zaprzeczał istnieniu wszystkich bogów oprócz Jahwe. Twierdził, że Wydarzenia historyczne i losy wszystkich narodów zostały ukształtowane w kierunku spełnienia Bożego celu i że celem tym było ostatecznie zjednoczenie całej ludzkości jako jednego ludu w uznaniu go za Boga., Izrael miał być Bożym narzędziem do osiągnięcia tego wielkiego objawienia i służyć jako posłaniec i świadek Bożej rzeczywistości i prawa dla wszystkich innych narodów ziemi. Lud Izraela byłby przykładem i nauczał Bożych ustaw dla reszty ludzkości i w ten sposób pomógłby doprowadzić cały rodzaj ludzki do zbawienia. Izrael byłby Zbawicielem ludzkości i narodowym ucieleśnieniem Mesjasza, nawet gdyby oznaczało to cierpienie dla Izraela w wypełnianiu jego Bosko wyznaczonej misji., W ten sposób niebezpieczna sytuacja historyczna narodu żydowskiego była nierozerwalnie związana z jego poczuciem misji religijnej i duchowego przeznaczenia, a koncepcja narodu wybranego stała się być może najsilniejszym ogniwem żydowskiej tożsamości grupowej.
Po Deutero-Izajaszu idea narodu wybranego uległa niewielkim zmianom, wystarczającym jak już było w pogodzeniu żydowskiego nacjonalizmu z wiarą w uniwersalne bóstwo., Wieczna natura Przymierza narodu żydowskiego z Bogiem stworzyła podwaliny odpowiedzi społeczności rabinicznej na nową religię chrześcijaństwa, która twierdziła, że jej wyznawcy są teraz wybranymi przez Boga i stanowią prawdziwy Izrael. Ponieważ Żydzi wierzyli, że przymierze narodu żydowskiego z Bogiem było przez cały czas, wyzwanie chrześcijaństwa musiało wydawać się oczywiście nieważne dla Żydów. Podobnie Żydzi interpretowali swoje cierpienia z powodu utraty ojczyzny i wszystkich peregrynacji diaspory zarówno jako konsekwencję, jak i częściowe wypełnienie Przymierza., Wierzyli, że ich rozproszenie i prześladowania są po części spowodowane ich grzesznością i nieprzestrzeganiem Bożych przykazań i postrzegali swoje cierpienia jako przejawy jego miłości, ponieważ wiernie znosząc Boże karcenie, w końcu odzyskają jego łaskę. Żydzi interpretowali swoje prześladowania jako znak, że Bóg rzeczywiście wybrał ich do realizacji jego celu.,
współczesny Judaizm stonował historyczną wyższość narodu żydowskiego nad innymi w liturgii, ale zachował koncepcję narodu wybranego, podkreślając proroczą ideę światowej misji judaizmu. Koncepcja, że naród żydowski jest „konsekrowanym Bractwem”, przeznaczonym do oczyszczenia przez cierpienie w kierunku wykonywania jakiejś jeszcze nieznanej misji, pozostaje fundamentalna dla judaizmu w XX wieku., Nadal wzmacnia Żydowskie morale, samodyscyplinę i pobożność religijną w obliczu Holokaustu i innych destrukcyjnych skutków dla światowego żydostwa w epoce nowożytnej.