system rządów Iranu nie jest demokracją ani teokracją. Były najwyższy przywódca Ruhollah Chomeini rozwinął swoją ożywiającą doktrynę, znaną jako opieka nad jurystą, w latach poprzedzających powstanie Republiki Islamskiej. Chomeini twierdził, że sprawiedliwy rząd jest możliwy, jeśli religijni uczeni zasiadają na jego szczycie, aby zapewnić spójność z prawem islamskim. System ten został wprowadzony w życie w wyniku referendum konstytucyjnego po Rewolucji Islamskiej w 1979 roku., Organy nowoczesnej Republiki-jednoizbowa legislatura (majlis), władza wykonawcza kierowana przez prezydenta i sądownictwo – były otoczone systemem klerykalnym. (Większość hierarchii urzędniczej Iranu pozostaje jednak poza tą oficjalną strukturą, z siedzibą w Kom, a nie w stolicy, Teheranie.)
w ostatnich latach te organy państwowe rywalizowały o wpływ na niektóre polityki krajowe i międzynarodowe., Na początku 2020 roku opozycjoniści zdali się jeszcze bardziej umacniać władzę w tych instytucjach, kiedy zdobyli znaczną większość w wyborach do Parlamentu, jednego z niewielu organów bezpośrednio wybieranych w Iranie. Jednak zwycięstwo nastąpiło po dyskwalifikacji tysięcy bardziej umiarkowanych kandydatów przez głównie konserwatywną Radę strażników, co spowodowało najniższą frekwencję wyborczą od czasu rewolucji.,
Udostępnij Udostępnij
jednym z czynników, który pozostał niezmienny w ciągu ostatnich czterech dekad, jest ostateczny autorytet najwyższego przywódcy, jurysty opiekuna. Konstytucja Iranu wyznacza urząd jako głowę państwa i nadaje mu szerokie władze zgodnie z teorią, że władza polityczna wywodzi się z władzy religijnej., Artykuł 110 Konstytucji Iranu określa główne władze tego stanowiska. Obejmują one ustalanie polityki krajowej i nadzorowanie jej realizacji, a także dowodzenie siłami zbrojnymi i wyznaczanie szefów wojskowych oraz szefów Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej i policji. Następca Chomeiniego, Ali Chamenei, miał podobno wpływ na wybór ministrów obrony, wywiadu i Spraw Zagranicznych, a także nauki, wrażliwego stanowiska, któremu powierzono mianowanie szefów uniwersytetów.,
Więcej na:
Iran
Ali Chamenei
autorytaryzm
Demonstracje i protesty
władza najwyższego przywódcy nie jest jednak absolutna. Jest wybierany przez Zgromadzenie ekspertów, organ składający się z osiemdziesięciu ośmiu bezpośrednio wybranych prawników konstytucyjnie upoważnionych do nadzorowania najwyższego przywódcy. W praktyce jednak sprawują nadzór w tajnym Komitecie i nie jest jasne, czy kiedykolwiek starali się sensownie sprawdzić Chomeiniego czy Chamenei.
istnieją również nieformalne ograniczenia dotyczące najwyższego przywódcy., Stanowisko to jest uważane zarówno za arbitra irańskiej polityki, jak i za źródło naśladowania, więc jego kierunek ma zarówno wyznaczać kurs dla republiki, ale także odzwierciedlać szerszy konsensus wśród elit. Tymczasem najwyższy przywódca opiera się tak samo na typowych instrumentach władzy politycznej-kontroli mediów, patronatu itd— – jak na religijnych pułapkach swojego urzędu, aby wpływać na rząd i społeczeństwo.,
the World This Week
cotygodniowy przegląd najnowszych informacji z CFR na temat największych wydarzeń z dziedziny polityki zagranicznej tygodnia, zawierający streszczenia, opinie i wyjaśnienia. W Każdy Piątek.
Wybierany na maksymalnie dwie czteroletnie kadencje, jest odpowiedzialny za wykonywanie prawa kraju i ustalanie polityki w ramach parametrów ustalonych przez Najwyższego przywódcę., Mianuje członków gabinetu, którzy muszą zostać zatwierdzeni przez Parlament. Proponuje również budżet, który musi zostać następnie uchwalony w ramach normalnego procesu legislacyjnego. (Przychody z ropy naftowej i gazu, które w tym roku mają wynieść 18 miliardów dolarów, stanowią 23 procent spodziewanych dochodów rządu, a Khamenei argumentował za zmniejszeniem uzależnienia Iranu od ropy naftowej.)
parlament, czyli majlis, ma 290 miejsc. Jej członkowie są wybierani bezpośrednio na czteroletnie kadencje w okręgach geograficznych, z pięcioma miejscami przeznaczonymi dla mniejszości religijnych., Liczba kleryków zajmujących w niej miejsca spadła—szesnastu zostało wybranych w 2016 r., z dwudziestu siedmiu w 2012 r. – podczas gdy liczba związana z Gwardią rewolucyjną wzrosła. Jako jednoizbowa władza ustawodawcza ma szerokie uprawnienia prawodawcze, ale inny organ, rada opiekuńcza, ma za zadanie ustalenie, czy uchwalane przez nią prawa są dopuszczalne na mocy konstytucji i nakazów islamskich. Połowa z dwunastu członków Rady to teologowie mianowani przez Najwyższego przywódcę, druga połowa to prawnicy wybierani przez Parlament.,
Rada strażników kwalifikuje również kandydatów do Zgromadzenia ekspertów, prezydencji i Parlamentu, co daje jej duży wpływ na ustalanie parametrów irańskiej demokracji wyborczej. W wyborach powszechnych w 2016 roku organ zatwierdził zaledwie połowę zgłoszonych kandydatów do parlamentu i jedną piątą do Zgromadzenia ekspertów. Często odrzucał reformatorskich kandydatów na urząd. W wyborach prezydenckich w 2017 roku zdyskwalifikował Mahmuda Ahmadineżada, byłego prezydenta, który podczas sprawowania urzędu zderzył się z Chameneiem.,
Więcej na:
Iran
Ali Chamenei
autorytaryzm
Demonstracje i protesty
w 1988 r.w ramach rewizji konstytucji powołano inny organ, Radę ds. Najwyższy przywódca, który powołuje swoich członków na pięcioletnią kadencję, powierzył mu odtąd władzę nadzorowania rządu. Jest to kolejna droga, przez którą najwyższy przywódca może zdecydować się na pełnienie ściślejszej władzy nad rządem.,
na czele Najwyższej Rady Bezpieczeństwa Narodowego stoi prezydent, a w jej skład wchodzi marszałek Sejmu i sędzia główny—czyli szefowie wszystkich trzech gałęzi rządu. W Radzie zasiadają również szefowie wojsk i ministrowie stanu, spraw zagranicznych i wywiadu, a także dwaj osobisti przedstawiciele najwyższego przywódcy; w ten sposób obejmuje ona zarówno prezydenta, jak i najwyższego przywódcę. Jego Konstytucyjny nakaz jest szeroki; jest on oskarżony o ustanowienie szerokiego zakresu polityki, która dotyka obrony i bezpieczeństwa, reagując na zagrożenia zarówno zagraniczne, jak i krajowe.